Komunikaty
Postanowienie NSA w sprawie wstrzymania wykonania zarządzenia Ministra Kultury dotyczącego połączenia Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku i Muzeum Westerplatte i Wojny 1939
Postanowieniem z dnia 24 stycznia 2017 r. (sygn. akt II OZ 1432/16) Naczelny Sąd Administracyjny uchylił postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 16 listopada 2016 r. wstrzymującego wykonanie zarządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 6 września 2016 r. w sprawie połączenia państwowych instytucji kultury Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku i Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 oraz utworzenia państwowej instytucji kultury - Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Postanowienie Sądu I instancji zostało zaskarżone przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
W uzasadnieniu postanowienia NSA wskazał, że Sąd I instancji nie zajął stanowiska co do kwalifikacji prawnej zarządzenia Ministra Kultury. Badanie przesłanek dopuszczalności wstrzymania wykonania aktu lub czynności musi być poprzedzone badaniem dopuszczalności skargi do sądu administracyjnego. NSA stwierdził, że w rozpoznawanej sprawie WSA w Warszawie uchylił się od oceny, czy zaskarżone zarządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 6 września 2016 r. w sprawie połączenia państwowych instytucji kultury Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku i Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 oraz utworzenia państwowej instytucji kultury - Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku jest jednym z aktów lub czynności poddanych kognicji sądu administracyjnego na podstawie art. 3 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 718 ze zm. dalej jako: p.p.s.a.). Nie dokonał również oceny, czy Dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku posiada legitymację do zaskarżenia zarządzenia we własnym imieniu. W rezultacie w ocenie NSA merytoryczne rozpoznanie wniosku o wstrzymanie było przedwczesne i stanowiło naruszenie art. 61 § 3 P.p.s.a.
Niezależnie od tego NSA zauważył, że Sąd I instancji pominął istotną okoliczność dotyczącą zmiany daty połączenia państwowych instytucji kultury i utworzenia w ich miejsce nowej państwowej instytucji kultury, przez co naruszył art. 61 § 3 i art. 141 § 4 p.p.s.a. Minister Kultury zarządzeniem z dnia 23 września 2016 r. zmienił zaskarżone zarządzenie w zakresie daty połączenia, określając ją na 1 lutego 2017 r. Jak wynika z dołączonego do odpowiedzi na zażalenie wydruku ze strony internetowej Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, termin połączenia muzeów przesunięto w odpowiedzi na postulaty dyrekcji Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Z informacji tej wynika, że Minister wydał zarządzenie z dnia 23 września 2016 r., aby umożliwić dokończenie budowy muzeum i zakończenie prac nad organizacją ekspozycji.
Rozpoznając zażalenie Naczelny Sąd Administracyjny nie odniósł się do wniosku o wstrzymanie wykonania zaskarżonego zarządzenia wniesionego przez Rzecznika Praw Obywatelskich, dlatego że nie został on rozpoznany przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie.
Należy zaznaczyć, że na obecnym etapie postępowania sądy administracyjne obu instancji zajmowały się wyłącznie kwestią wstrzymania wykonania zarządzenia Ministra, a nie skargami na ten akt.